PDF Files:
Fit op het werk
De Zadelstoel houdt u fit op het werk
Onze maatschappij informatiseert zich in een sneltreinvaart, zowel in de prive- als zakelijke sfeer. De opmars van het internet, webshops, email, chatboxen, digitale video- en fotobewerking, computergames, kennissystemen, telebankieren, etc.. bindt ons voor uren achter het beeldscherm. Daardoor zitten we vaak veel te lang en te passief op een bureaustoel in een vaak stressachtige situatie. Risico´s op allerlei arm-, nek-, schouder- en rugklachten neemt hiermee sterk toe. Een mens is niet gemaakt om lang te zitten. Spieren moeten in beweging zijn om afvalstoffen af te kunnen voeren en je lichaam fit te houden. Helaas is de trend van overmatig beeldschermwerkzaamheden moeilijk terug te draaien. Andere wijzen van zitten kunnen we ons uiteraard wel aanleren. Variatie van de werkhouding is dé oplossing ter voorkoming van allerlei lichamelijke klachten. De meest essentiele hulpmiddelen zijn dan een zit/statafel, een bureaustoel en een zadelstoel (zie ook http://www.de-ideale-werkplek.nl/). De zadelstoel zien wij dus niet als vervanging van de normale bureaustoel, maar als een aanvulling hierop. De ideale zithouding bestaat immers niet, het gaat om de afwisseling.
De zadelstoel is in Nederland nog maar een beperkt toegepast hulpmiddel voor het verrichten van beeldschermwerkzaamheden. De zadelstoel voldoet immers niet aan de CE/NPR norm en wordt dus ook weinig door arbodeskundigen voorgeschreven. Wij denken echter dat de zadelstoel vele voordelen heeft t.o.v. een normale bureaustoel. Door het anatomisch ontwerp van het zadel wordt de gebruiker gedwongen in een gebalanceerde en rechte positie te zitten. Deze werkhouding is totaal verschillend tov de klassieke zithouding, zodat je lichaam en je spieren zich sterk moeten aanpassen en op een zadelstoel dus veel meer moeten ‘werken’. De eerste 10 dagen kan je dan ook gemakkelijk spierpijn en/of zadelpijn krijgen, afhankelijk van de conditie en het gewicht van de gebruiker. Geleidelijk aan worden je rug-, buik-, zit- en beenspieren meer getraind en zal je dus ook minder spierpijn krijgen. Doordat je ook actiever bent met je voeten en benen zal de bloedcirculatie in je lichaam tijdens beeldschermwerkzaamheden bevorderd worden.
In het verleden was de kniestoel een populaire ergonomische variant op de normale bureaustoel. De kniestoel heeft hetzelfde voordeel als de zadelzit: het voorover kantelen van het bekken zodat de onderrug automatisch opgestrekt wordt. Het grote nadeel van de kniestoel is echter de belasting van de kniegewrichten en het afknellen van de bloedcirculatie naar de voeten. De zadelstoel ondervangt deze nadelen, maar behoudt de voordelen van de kniestoel.
Voordelen zadelstoel:
- De onderrug wordt automatisch opgestrekt, de gebruiker gaat op een natuurlijke wijze direct rechtop zitten;
- Stimuleert de actieve zit; been-, buik- en rugspieren worden actief gebruikt en getraind;
- Lichaam is in balans, de schoudergordel is vrij en energiebanen vinden geen obstakels en belemmeringen;
- De gebruiker wordt gestimuleerd meer te variëren in zijn werkhouding tijdens beeldschermwerkzaamheden (in combinatie met een normale bureaustoel en een zit/statafel)
- De verstelfunctie van de vaak dure zit/sta tafel wordt vaker gebruikt, dit stimuleert collega´s ook meer te variëren in de werkhouding
- Men gaat beter in een normale bureaustoel zitten, immers de rug- en buikspieren zijn door de zadelzit beter getraind en men raakt gewend aan rechtop zitten
- Meer bewegingsvrijheid, de reikwijdte op een zadelstoel is groter dan op een bureaustoel;
- Vitale organen in het midden- en bovenlichaam (nieren, lever, longen) worden door de opgestrekte rug niet samengedrukt en kunnen vrij functioneren;
- Eenvoudige bediening, alleen de hoogte hoeft ingesteld te worden
Nadelen zadelstoel:
- Men wordt sneller moe dan bij een bureaustoel
- De gebruiker moet redelijk getrainde buik- en rugspieren hebben. Bij overgewicht gaat de gebruiker snel onderuitgezakt zitten en zal dan snel zijn rug overbelasten
- De armen worden niet ondersteund
- Spreidstand van de benen vindt niet iedereen prettig en/of esthetisch en niet alle kleding is geschikt voor de zadelzit;
- Men is verplicht te investeren in een zit/sta tafel
- De gebruiker moet een psychologische drempel overwinnen, collega’s op het werk kunnen snel grappen maken
Conclusies
Gezien bovenstaande nadelen zal de zadelstoel niet voor iedereen geschikt of toepasbaar zijn. Belangrijke voorwaarden zijn:
- Dat men redelijk in conditie is en geen sterk overgewicht heeft
- Dat men wil en kan investeren in een zit/statafel
- Dat het werkblad voldoende diep is, zodat de armen hierop ondersteund kunnen worden
- Dat men ook de beschikking heeft over een bureaustoel
- Dat men gemotiveerd is gezond beeldschermwerk te verrichten
Er zijn vele typen zadelstoelen met verschillende zadelvormen op de Nederlandse markt beschikbaar: breed of smal; uit één stuk of gesplitst; met of zonder rugleuning; lange of korte gasveer, groot of klein kruisvoet; duur of goedkoop; lederen of stoffen bekleding; met of zonder armsteunen; verrijdbaar of op diskvoet; etc.. Belangrijk is dat de gebruiker verschillende modellen vooraf uitprobeert en een deskundig advies krijgt. Een goed overzicht is te vinden op deze website www.zadelstoel.nl en op http://www.ergo-burostoel.nl
Robin Witteveen, Directeur Witteveen Projectinrichting, Ouderkerk a/d mooie Amstel
Zie ook …